Grip op Jeugd, Grip op Wmo
Vanwege de ontwikkelingen op beide terreinen is er een stuurgroep in het leven geroepen om beide trajecten indien mogelijk samen te voegen en de uitvoering van de plannen te volgen. De doorontwikkeling van de MDT's en de SKT's maakt hier onderdeel vanuit.

Jeugdhulp
We zien dat de vraag naar ondersteuning bij opvoeden en daarmee de vraag naar jeugdhulp de afgelopen jaren stijgt. Een trend die regionaal en landelijk zichtbaar is.  De inwoners weten beter het loket en daarmee de toegang te vinden. Dit leidt tot meer cliënten die gebruik maken van geïndiceerde jeugdhulp. Daarnaast zijn effecten zichtbaar zoals meer integrale aanpak van problematiek die leiden tot een toename van de inzet en intensiteit van jeugdhulp.
In totaal was er in 2018 5.9 miljoen nodig voor de jeugdhulp. Over de voorgaande jaren is de stijging van de kosten voor de jeugdhulp nader onderzocht.

Er is een programmaplan, "Grip op Jeugd", opgesteld met maatregelen gericht op preventie, samenwerking (onderwijs, huisartsen en voogden) en interne werkprocessen. Dit programmaplan heeft als doel om de kosten in de jeugdzorg te beperken en de kwaliteit van de jeugdhulp te behouden.

Omdat er landelijk gezien veel tekorten zijn op de jeugdzorg heeft het Rijk extra middelen beschikbaar gesteld. Deze extra middelen, voor 2019, 2020 en 2021 zijn bedoeld om de uitvoering van het jeugdhulpstelsel beter en efficiënter te maken en de transformatie te versnellen. Dit is in de meicirculaire bekend gemaakt en aan uw raad gecommuniceerd via de notitie meicirculaire, vastgesteld 27 juni 2019. De provincie heeft bekend gemaakt dat de bijdrage van het Rijk vanaf 2022 structureel middels een stelpost mag worden opgenomen, om de gemeenten beter in staat te stellen een structureel sluitende begroting te presenteren.█

Ontwikkelingen Wmo-voorzieningen
Gezien de toenemende leeftijdsverwachting, de vergrijzing en het gegeven dat mensen steeds vaker langer thuis blijven wonen, is de verwachting dat het aantal cliënten en de kosten blijven stijgen bij de Wmo. Wij proberen grip te blijven houden op de kosten door met onze partners te kijken hoe wij gezamenlijk  de benodigde ondersteuning aan onze inwoners kunnen geven binnen acceptabele financiële kaders.
In 2019 is - net als voor Jeugd is gedaan - een analyse opgesteld om inzicht te krijgen in de ontwikkelingen van de kosten en het cliëntenbestand Wmo sinds de start van de decentralisatie in 2015 en de te verwachten ontwikkelingen in de toekomst. Op basis van deze ontwikkelingen wordt een plan van aanpak met maatregelen op korte en lange termijn gemaakt, om grip te blijven houden op de uitgaven Wmo.

Aanbesteding hulpmiddelen
Vanaf half 2020 gaat het nieuwe contract in voor de hulpmiddelen vanuit de Wmo. Dit betreft onder andere prijsafspraken voor rolstoelen, tilliften, scootmobielen etc.
De huidige prijsafspraken zijn vrij scherp in de markt gezet. Het is daarom niet ondenkbaar dat de nieuwe tarieven met ongeveer 20% zullen stijgen. In het plan van aanpak Grip op Wmo krijgen de hulpmiddelen zeker ook aandacht. Uitwerking hiervan volgt.

Gevolgen invoering abonnementstarief per 2020
Vanaf 2020 geldt voor alle maatwerkvoorzieningen en duurzame algemene voorzieningen het abonnementstarief van maximaal € 19,00 per maand per huishouden.  
Naast dat we minder inkomsten ontvangen aan eigen bijdragen Wmo, betekent het ook meer werk voor onze administratie. Doordat er niet meer gewerkt wordt met zorgperioden van vier weken, maar met maanden, moeten er aanpassingen in het systeem doorgevoerd worden. Daarnaast is het niet meer de zorgaanbieder die de eigen bijdragen doorgeeft aan het CAK, maar moeten wij dit vanaf 2020 als gemeente doen. Het is nog onduidelijk of wij voor deze extra taken gecompenseerd worden.
Het innen van de eigen bijdrage gebeurt in 2020 nog wel door het CAK. Het is nog onduidelijk of dit zo blijft.

Wijziging verstrekking bepaalde hulpmiddelen van Wmo naar Wlz
Op dit moment wordt door het ministerie van VWS een voorstel uitgewerkt om zowel roerende voorzieningen (hulpmiddelen zoals tilliften en douchestoelen) als mobiliteitshulpmiddelen (hulpmiddelen zoals rolstoelen, scootmobielen en aangepaste fietsen) aan mensen in een instelling te verstrekken vanuit de Wlz (Wet langdurige zorg). Op dit moment wordt dit nog vanuit de Wmo verstrekt. De overheveling van deze taken zal gepaard gaan met een financiële uitname uit het gemeentefonds waarover de VNG en VWS nog bestuurlijke afspraken zullen maken.
Voor ons betekent dit dat we minder hulpmiddelen gaan verstrekken, dan we nu wettelijk verplicht zijn. Tegelijkertijd krijgen we ook minder financiële middelen om de hulpmiddelen te bekostigen. Het is nog niet duidelijk of deze wijziging financiële gevolgen voor ons heeft.
Mensen die thuiswonend zijn met een Wlz-indicatie, blijven vanuit de Wmo 2015 aanspraak maken op zowel roerende voorzieningen als mobiliteitshulpmiddelen en woningaanpassingen. Het Rijk heeft geen plannen om dit te veranderen.

Ontwikkelingen beschermd wonen en maatschappelijke opvang
Vanaf 2021 ontvangt de centrumgemeente Zwolle niet langer alle financiële middelen voor beschermd wonen en maatschappelijke opvang, maar ontvangt elke gemeente afzonderlijk de financiële middelen. Vanaf 2022 worden de middelen volgens een nog vast te stellen objectief verdeelmodel verdeeld over alle gemeenten. De exacte financiële consequenties zijn nog niet duidelijk.
Mensen die hun leven lang ‘intensieve geestelijke gezondheidszorg’’ (GGZ) nodig hebben, kunnen vanaf 2021 toegang krijgen tot de Wet langdurige zorg (Wlz) als zij voldoen aan bepaalde criteria. Een deel van deze cliënten valt nu nog onder beschermd wonen Wmo. Door deze wijziging zullen er minder financiële middelen naar beschermd wonen vanuit de Wmo gaan.   
Deze ontwikkelingen geven ruimte aan gemeenten om beschermd wonen en maatschappelijke opvang meer lokaal te gaan organiseren. Door het meer lokaal op te pakken, krijgen we als gemeente meer invloed op de uitstroom uit beschermd wonen en maatschappelijke opvang. Wij zullen nog betere afspraken moeten maken met onze woningcorporaties. Hierdoor kunnen we voorkomen dat zorgkosten onnodig door blijven lopen.

Doorontwikkeling welzijnsbeleid
Eind 2020 loopt het Toekomstgericht welzijnsbeleid af. In aanloop naar een aangepast dan wel nieuw beleid zijn we met de betrokken partijen in het voorveld aan het verkennen wat nodig is voor de gemeente Dalfsen. Het mantelzorg- vrijwilligers en jeugd en jongerenbeleid wordt hierin meegenomen. Een sterk voorveld waarin nog meer integraal wordt gewerkt is van belang voor gezonde en vitale inwoners. Dit heeft naar verwachting een positief effect op de uitgaven voor WMO en Jeugdzorg in de toekomst.

Preventief gezondheidsbeleid
In september 2019 is de evaluatie van het preventieve gezondheidsbeleid voorgelegd. Tegelijkertijd is in september 2019 het beleidsplan ‘een leven lang bewegen en sporten’ vastgesteld. De uitgangspunten uit deze documenten vormen de basis voor het integrale uitvoeringsplan ‘Kerngezond Dalfsen’.

Loonkosten SDW
In september 2019 wordt (na de ledenraadpleging van de VNG) de nieuwe CAO SW 2019 vastgesteld. De basis hiervoor is de cao SW 2015-2018. Daarin is de wens geformuleerd voor koopkrachtbehoud voor de werknemers. Daarnaast is de staatssecretaris van SZW verzocht om ook in de toekomst een jaarlijkse loonsverhoging van minimaal de WML-indexatie te garanderen voor de mensen in de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). De reactie van de staatssecretaris voor de jaarlijkse loonsverhoging met minimaal de WML-indexatie zal in 2020 in de stukken worden verwerkt.

Kulturhusen
In 2004 is kulturhus de Mozaïek opgericht. Een mooi gebouw dat een belangrijke maatschappelijke functie heeft in Lemelerveld. Het gebouw van het kulturhus is eigendom van de gemeente.
In 2014 is kulturhus de Trefkoele+ opgeleverd en in 2018 kulturhus de Spil. Deze laatste twee gebouwen zijn door de gemeente ontwikkeld en gebouwd. Na realisatie is de Trefkoele+ aan stichting de Trefkoele+ geschonken. De Spil is na realisatie ingebracht in een CV, waar de gemeente onderdeel van is. Van het kulturhus in Hoonhorst en de Wiekelaar in Oudleusen is de gemeente geen eigenaar. Dit betekent dat de gemeente Dalfsen alleen voor kulturhus de Mozaïek de taken uitvoert die bij eigenaarschap van een gebouw horen. De voor- en nadelen van het vervreemden van de Mozaïek zijn in kaart gebracht en het college heeft besloten om in beginsel mee te werken aan het vervreemden van het gebouw de Mozaïek. Hierbij worden verschillende opties, mogelijkheden, consequenties en voor-en nadelen in kaart gebracht.

Veilig Thuis
Sinds de invoering van de Wet Meldcode op 1 januari 2019 heeft Veilig Thuis te maken met een forse toename van het aantal af te handelen adviezen en meldingen. Tevens is het aantal zaken dat meldingsplichtig is toegenomen. Dit veroorzaakt een stijging die ten opzichte van voorgaande jaren ligt boven de 30% en dit lijkt structureel van aard. Zie onder Financiële afwijkingen.